پیام دبیرکل یونسکو به مناسبت روز جهانی زبان مادری

داغ درگیسی‌نین 15-جی سایی‌سیندان

پیام سالیانه خانم ایرینا بوکووا، دبیر کل یونسکو به مناسبت روز جهانی زبان مادری، 21 فوریه 2013

روز جهانی زبان مادری فرصتی ایده آل برای برجسته کردن اهمیت زبانها در شکل گیری هویت فردی و گروهی، به عنوان زیر بنایی برای تمام ابعاد اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی زندگی است.

چند زبانی منبعی از قدرت و فرصت برای بشریت است. چند زبانی به عنوان مظهر تنوع فرهنگی، ما را به تبادل نظرات، نوسازی ایده ها تشویق نموده و به گسترش ظرفیت تصور ما کمک می کند. گفتگوی واقعی و موثر باید بر اساس احترام به زبانها باشد. به همین دلیل است که یونسکو تمام توان خود را برای ترویج درک متقابل به کار می گیرد. ما آموزش به زبان مادری را تشویق می کنیم. زیرا تحصیل در زبان مادری مبارزه با بی سوادی را تسهیل نموده و منجر به بهبود کیفیت آموزش می گردد. محافظت از زبانها امکان حفاظت و انتقال دانش کمیاب بومی را فراهم می کند. زبان مادری علاوه بر اینکه فضای حرمت و شنیده شدن را برای ما فراهم می کند، نیرویی برای ورود ما به داخل جامعه است.

امسال، یونسکو تصمیم به کشف و بررسی ارتباط بین زبانها و کتابها دارد. کتابها ابزاری برای صلح و توسعه هستند، که باید در دستان همگان جای بگیرند. همچنین کتابها ابزار مهمی برای بیان هستند که همزمان با ثبت تغییرات زبانها در گذر زمان، به غنی سازی آنها کمک می کنند. در این عصر تکنولوژیهای جدید، کتابها به عنوان ابزای گرانبها، همچنان به عنوان ابزاری عملی برای به اشتراک گذاری آسان دانش و درک متقابل مطرح هستند و جهان را بر روی همگان می گشایند. کتابها ارکان جوامع دانش بوده و جهت آزادی بیان و آزادی آموزش برای همه ضروری هستند.

نشاط زبانها به همان میزان که به تبادل شفاهی آنها بستگی دارد، به تولید لزومات و مواد آموزشی و متون چاپ شده در مقیاس وسیع نیز بستگی دارد. در برخی کشورها، کمبود کتابهای درسی و غیر درسی به زبانهای منطقه ای، مانع توسعه و فراگیری (شمول) اجتماعی بوده و نشان دهنده نقض حق آزادی بیان است. ابزارهای دیجیتال می توانند این شکاف را پر کنند ولی آنها کافی نیستند. ما باید ملزومات و کتابها را به صورت وسیع و عادلانه توزیع و فراهم کنیم، تا همه ی انسانها -از کودکان تا سالخورده ها- بتوانند در هر زبانی که بخواهند، بخوانند، از جمله در زبان مادریشان. این مسئله همچنین می تواند پیشرفت به سوی هدف "آموزس برای همه در سال 2015" را تقویت کند. ترجمه با امکان خلق پلهایی به خوانندگان جدید، بخش مهمی از این پروژه ی عظیم است.

من در 14-مین روز جهانی زبان مادری، از تمام شرکای یونسکو، نویسندگان و معلمین تمام جهان، در دانشگاهها، کرسی ها و مدارس مرتبط یونسکو دعوت می کنم تا برای ترویج اهمیت تنوع زبانی و فرهنگی و آموزش در زبان مادری با یکدیگر همکاری کنند.