روز 19 ارديبهشت سال 1374 نقطه عطفي در تاريخ مبارزاتي مردم آزربايجان علي الخصوص دانشجويان هويت طلب آزربايجاني در جهت احقاق حقوق ضايع شده خويش مي باشد زيرا كه براي اولين بار بعد از پيروزي انقلاب اسلامي در ايران و برقراري ثبات نسبي در كشور دانشجويان تورك دانشگاههاي تبريز، اروميه، تهران و ... در اعتراض به نظر سنجي صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران با عنوان «فاصله اجتماعي در مناطق بيست گانه تهران و قم» كه هويت و غرور ملي آنها (توركها) را هدف قرار داده بود شروع به برگزاري تجمعات اعتراضي نمودند و پايه گذار جنبش و حركتي شدند كه شايد كمتر كسي در آن روز فكر مي كرد كه بعد از آن ديگر به گفتمان غالب در عرصه هاي مختلف فرهنگي، اجتماعي و سياسي در سطح جامعه آزربايجان و دانشگاههاي آن گردد و توانايي خلق حماسه هايي همچون حماسه خرداد سال 1385 را داشته باشد.
در اين مقاله سعي خواهيم نمود به پرسشهايي همچون:
علت و عامل اوليه نامگذاري 19 ارديبهشت به عنوان روز دانشجوي آزربايجاني چيست؟ چه لزومي دارد كه دانشجويان آزربايجاني روزي به غير از روز 16 آذر (روز دانشجو در ايران) را به عنوان روز دانشجو براي خود برگزينند؟جايگاه جنبش دانشجويي درحركت ملي و كاركرد خاص آن چيست؟ اهداف و اولويتهاي جنبش دانشجويي آذربايجان، كدام خواسته ها و فعاليت هامي باشند؟
در اردیبهشت سال 1374 مرکز تحقیقات، مطالعات و سنجش برنامه ای صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران درمدارس تمامي مناطق بیست گانه تهران و قم اقدام به پخش به پخش پرسشنامه ای زیر عنوان فاصله اجتماعی با سوالاتی چون:
1. اگر روزی قصد ازدواج داشته باشید، آیا حاضرید با یک فرد ترک ازدواج کنید؟
2. چنانچه فرزند دختری داشته باشید و روزی بخواهد ازدواج کند، آیا حاضرید او را به یک مرد ترک بدهید؟
3. برای شرکت در بعضی از مراسم خاص مثل عاشورا و تاسوعا آیا حاضرید در مجالس یا دسته جات ترکها شرکت کنید؟
4. اگر بخواهید خانه ای بگیرید و ببینید که همسایه دیوار به دیوار یا آپارتمان مجاور شما ترک هستند، آیا حاضرید در مراسم آنها شرکت کنید؟
5. آیا حاضرید با فردی ترک در اتاق همکار باشید؟
6. آیا حاضرید در محله ای که اکثریت آنها ترک هستند، مسکن بگیرید؟
7. آیا حاضرید با فردی ترک رفت و آمد داشته باشید، او را به خانه خود مهمان کنید و یا به خانه آنها بروید؟...مي نمايد، همانطوريكه ملاحظه مي نماييد اين سوالات با اهدافي چون:
1- ایجاد حس تنفر نسبت به ترکها از همان سنین کودکی در کودکان فارس زبانی که هنوز قالب ذهنی شان شکل نگرفته و انتقال این حس به خانواده های آنها،
2- ایجاد حس حقارت و بیزاری از هویت خود واز بين بردن غرور ملي در کودکان تورک زبان از دوران خردسالی و انتقال این حس به خانواده های آنها و در نتیجه تسهیل روند نژاد پرستانه آسیمیلاسیون و یکسان سازی و هضم شدن در زبان و فرهنگ فارسی،
3- و نيز ارزيابي نتايج برنامه هاي آسيميلاسيون و يكسان سازي توركها بعد از گذشت هفتاد سال از اجراي آنها، طراحي شده بودند،
متعاقب با خبر شدن دانشجويان آگاه تورك دانشگاه تهران از اجراي اين عمل وقيحانه توسط صدا و سيما، اعتراضات انها نسبت به اين طرح شروع مي شود، پرسشنامه ها به وسيله دانشجويان دانشگاه تهران به دست دانشجويان دانشگاه تبريز و ديگر شهرها مي رسد، احساسات پاك آنها جريحه دار مي شود و در يك عكس العمل جمعي در روز 19 ارديبهشت بعد از خواندن بيانيه اي اعتراض آميز به وسيله يكي از دانشجويان در مقابل دانشگاه تبريز، شروع به اعتراض مي كنند و بادادن شعارهايي همچون: مرگ بر آپارتايد، آزربايجان وار اولسون - دوشمنلري خوار اولسون و... خواهان آن مي باشند كه اعتراضات را به سطح شهر و به چهارراه آبرسان بكشانند كه با دخالت مامورين نيروي انتظامي و لباس شخصي به زد و خورد مي كشد و با وساطت رييس دانشگاه آقاي پور فيض و استاندار وقت آقاي عبدالعلي زاده از اين كار منصرف شده و به تالار وحدت جمع مي شوند، نمايندگان دانشجويان به پشت تريبون آمده و اعتراضات خود را اعلام مي دارند و اقاي عبدالعلي زاده به آنها مي گويد كه رييس صدا وسيما (لاريجاني) از اين پرسشنامه اطلاعي ندارد و قول مي دهد كه عوامل نشر آنها مجازات خواهند شد. بعد از اين قضيه دانشجویان دانشگاه اورمیه نیز در قالب تظاهراتی اعتراض آمیز به این پرسشنامه معترض می شوند و نهایتا رادیو سراسری اعلام می کند که نویسندگان این پرسشنامه از عوامل خارجی دستور گرفته اند که به سزای عملشان خواهند رسید. هر چند اين قضيه بعد از صدور بيانيه هايي از تمامی دانشجویان تورک در همه دانشگاههای ایران در آن سال به پايان مي رسد ولي موج عظيمي از بيداري را در بين دانشجويان تورك زبان موجب مي شود و چهره كريه نژادپرستي فارسي را نيز در دولت جمهوري اسلامي ايران عيان مي كند، بدين ترتيب روز 19 ازرديبهست به عنوان «آزربايجان اؤيرنجي گونو» در تقويم ملي آزربايجان جنوبي ثبت مي شود و همه ساله به وسيله دانشجويان و ديگر اقشار مختلف جامعه آزربايجان در پاسداشت هوشياري و روشنگري دانشجويان آزربايجاني در آن روز گرامي داشته مي شود.
و اما لزوم وجود روز دانشجوي آزربايجاني در حالي كه روز بخصوصي در ايران به نام روز دانشجو وجود دارد چه مي تواند باشد: با توجه به اينكه ما در ايران ملتي هستيم با كثريت نسبي و با زبان، فرهنگ، تاريخ و آداب و رسوم متفاوت از ساير ملتهاي ساكن ايران و با توجه به اين نكته كه در كشور ما هم از سوي دولت حاكممان و هم از سوي نخبگان و ساير مردم فارسي زبان، ايران مساوي با فارس پنداشته مي شود و به طبع آن روز دانشجوي ايراني مساوي با روز دانشجوي فارسي زبان و اهداف و خواسته هاي جنبش دانشجوي ايران مساوي با اهداف و خواسته هاي جنبش دانشجوي فارسي زبان، لزوم وجود روز دانشجوي آزربايجاني برايمان بيشتر از پيش آشكار مي گردد. آن چيزي كه در رئوس برنامه ها و اهداف جنبش دانشجوي ازربايجاني قرار دارد كه همانا تحصيل به زبان مادري در مدارس و دانشگاهها مي باشد، اصلا جنبش دانشجوي ايران (فارس) احساس نيازي به آن نمي كند، دركي كه ما از دموكراسي و جامعه مدني و ... داريم با دركي كه آنها از دموكراسي و ... دارند كاملا متفاوت مي باشد و در كل ما از زمانی که اولویت ها و خواسته های خود را از احزاب و تشکل های سراسری دانشجویی و غیر دانشجویی جدا کردیم به نتایج مثبت و دور از انتظاري رسیده ایم که نشانه های این نتایج را در بالا رفتن آگاهی عمومی جامعه آذربایجانی و تورک در شناختن حقوق مدنی ـ اقتصادی و اجتماعی خود می بینیم، شرکت در همایش چند صد هزار نفری در روز تولد بابک در یکی از مناطق دور افتاده آذربایجان با طی صد ها کیلومتر راه و حداقل امکانات و ریسکهای دیگر، و اعتراض و قیام سراسری مردم استانهای آذربایجانی از شهر های تبریز و زنجان و ارومیه و اردبیل گرفته تا شهرهای کوچک به کاریکاتور توهین آمیز روزنامه دولتی « ایران » در خرداد سال 85، و تجمع در اعتراض به خشك شدن درياچه اروميه در 13 فروردين سالهاي 89و90، حضور در استاديوم هاي ورزشي و طرح مطالبات ملي همه و همه نشان مثبت از این جدا سازی اولویت ها دارد.
جايگاه و كاركرد جنبش دانشجوي آزربايجان در حركت ملي:
جنبش دانشجویی آزربايجان بخشی از کلیت حرکت ملی آزربایجان بوده و لاکن فعال ترین و سازمان یافته ترین قسمت این حرکت به شمار می رود. با توجه به اينكه بعد از ظهور جنبش دانشجويي، دانشجويان پيش قراولان و پرچم داران مبارزه در راه آزادي و رفع ظلم و تبعيض و ستم در دنيا شناخته شده اند و در مورد آزربايجان نيز دانشجويان را به عنوان «جامعه ميزين آييق ويجدان لاري و دوشونن بئيين لري» مي دانيم ضروري است كه جنبش دانشجويي آزربايجان به طور نسبی مستقل از تشكيلات و گروههاي سياسي ديگر (البته تعامل و همكاري در تمامي زمينه ها و با تمامي گروهها ضروري مي باشد) به فعاليت خود ادامه داده و با ديد باز و استقلال فكري به نقد و تحليل شرايط و اتفاقات روز و ارئه راهكارهاي مناسب بپردازد كه البته اين مورد را نيز ما در بيانيه اخير دانشجويان تورك دانشگاههاي تهران تحت عنوان «گوج بيرليكده دير»كه بر لزوم وحدت فكري و عملي طيف هاي متفاوت حركت ملي تاكيد مي كرد و نشان دهنده نبوغ فكري و سياسي دانشجويان و درك صحيح آنها از شرايط روز بود، مي بينيم.
اهداف و خواسته هاي جنبش دانشجويي آزربايجانی:
1- ایجاد اتحاد و برقراری ارتباط با دانشجویان سراسر کشور و اقشار مختلف جامعه ضمن برقراری جشنها و سمینار های مختلف طبق روال گذشته .
2- استفاده از تخصصها در در شناساندن حقوق مسلم اکثریت تورک محروم از حقوق اقلیت با معیارهای جهانی و بین المللی به عدالت خواهان داخلی و خارجی .
3- ایجاد اتحاد بین طیفهای مختلف حرکت ملی با طرح بیانیه ها و سوق دادن آنها به یک عمل جمعی مشترک.
4- خبررسانی به موقع و موضع گیریهای بی طرفانه .
5- پا فشاری بر خواسته های مدنی خود و تحت تاثیر قرار دادن مسئولین دانشگاهی در مقابل خواسته های قانونی خود برای گرفتن مجوز فعالیت.
6- فعالیت بیشتر در فضای مجازی و ایجاد وبلاگ
7- استفاده از تجربیات افرادی که خارج از نهادهای دانشجویی سالها در پیشبرد حرکت ملی فعالیت کرده اند و انتقال این تجارب به نهادهای دانشجویی.
8- جلب و جذب دانشجویان جدیدالورودی که باید چند سال دیگر جای آنها را بعد از فارغالتحصیل شدن پر کنند.
در پایان لازم است که جنبش دانشجویی آزربایجان همگام با سایر ملت آزربایجان با ایمان و اراده محکم و خلل ناپذیر و به دور از هر گونه خشونت طلبی وامید به آینده در راه سعادت ملی آزربایجان و رفع تبعیض وبی عدالتی واحقاق حقوق حقه ی ملت آزربایجان قدم برداشته ودر این راه از هیچ گونه تلاشی دریغ نخواهد نمود تا در مقابل نسلهای آینده شرمنده و سرافکنده نگردد.
«گلجک بیزیمدیر»
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder